Je komt bedrogen uit als je verwacht dat je tijdens het grote Nederlandse energiedebat‘, mee kunt discussiëren over een onderwerp dat jou als burger dicht op de huid zit: ‘energiebesparing in de woonomgeving’ en waar relatief ook nog eens veel winst te behalen valt. Maar nee, tijdens het door FD/BNR georganiseerde energiedebat, onder de titel The Power of Politics, wordt er door de vier partijen in het debat, CDA, VVD, Groen Links en SP langdurig gekissebist over de CO2 uitstoot en het wel of niet subsidie verlenen voor duurzame energieopwekking. Paulus Jansen (SP) heeft als enige een visie op de energiebesparing in de woonomgeving, maar hij kwam daarmee in dit debat nauwelijks aan de bak. Verrassend genoeg lukt het zelfs de VNO/NCW vertegenwoordiger Erik ten Brake niet, nadat hij inbrak in de discussie. Door hem wordt de energie-labeling in de bebouwde omgeving aangegeven als één van de, zo niet de belangrijkste, van de drie thema’s waarover de overheid een lange termijn consistent beleid zou moeten voeren. Het debat-gezelschap gaat vervolgens onvermoeibaar door met het geharrewar over de kolenbelasting en de wijze waarop wel of niet de ETS, de CO2 emissiehandel, ingericht zou moeten worden.
Partijoverstijgend initiatief blijkbaar vergeten
‘Stuitend’ zo was één van de conclusies uit de zaal, dat er over zo’n belangrijk onderwerp als onze ‘energievoorziening’, de politiek niet in staat is de gelederen te sluiten en tot een eenduidige visie, of anders gezegd, consensus te komen over ‘een stip op de horizon’ voor de lange termijn. Het is daarbij verbazingwekkend dat een initiatief als ‘Nederland krijgt nieuwe energie’, dat twee jaar geleden in eerste instantie door de ‘duurzaamheidclubs’ van alle politieke partijen als een partijoverstijgend voorstel voor een ‘Deltaplan Nieuwe Energie’ werd aangedragen, door geen van de deelnemers aan het debat zelfs wordt genoemd.
Werk aan de winkel voor de sector
Deze kritiek geldt helaas niet alleen voor de politiek, maar ook de sector blijft in gebreke voor wat betreft de woonomgeving. Erik ten Brake pleit voor ‘een stevige impuls. Niet wachten op Europa’! Het blijkt dat we ons er niet van bewust zijn dat Nederland binnen de EU zo’n beetje het laatste land is dat nog werk moet maken van de invoering ervan. Terwijl het onderwerp energie-labeling in de bebouwde omgeving in de ’90 er jaren Nederland als de belangrijkste initiatiefnemer kende! Wederom is door de 2e kamer het wetsontwerp dat dit zou moeten regelen voorlopig doorgeschoven. Men is het niet eens met de wijze waarop dit de verplichting tot het voeren van een energielabel regelt. Ook zoemen er in allerlei gremia al jaren ideeën over fiscale stimulering voor de ‘uplabeling’ van woningen, zoals bijvoorbeeld een glijdende schaal voor het huurwaarde forfait, de hypotheek aftrek, of voor de OZB (de onroerend zaak belasting) waarover men het politiek niet eens kan worden. Terwijl dat wel lukt voor een volstrekt onnodige subsidie op de aanschaf van zonnepanelen. Probleem is echter dat niet alleen de politiek hier blijkbaar geen visie op heeft, maar dat ook partijen als Bouwend Nederland, UNETO-VNI, de Vereniging Eigen Huis en dus blijkbaar ook VNO-NCW elkaar niet weten te vinden voor het richting politiek aandragen van één visie, één concept.
Wat zou het mooi zijn als vanuit die partijen de politiek geholpen zou worden met bijvoorbeeld een omarming van het initiatief van de vereniging Eigen Huis om alle woningen afhankelijk van het bouwjaar gewoon een energielabel toe te kennen en dat gekoppeld aan de regeling voor een fiscale stimulans die een goede energieprestatie van een woning van een extra financiële prikkel voorziet. De laatste kan zelfs budgetneutraal als je de bonus/malus structuur goed in elkaar zet. De woningbezitters, die in het verleden al gewerkt hebben aan het verbeteren van de energieprestatie van hun woning, krijgen dan vanzelf een prikkel om een aangepast label aan te vragen. Zij die er tot op heden niets aan hebben gedaan, worden gestimuleerd om er nu eindelijk werk van te maken. Is goed voor de portemonnee, goed voor het wooncomfort en goed voor de economie, omdat de bouwsector een geweldige impuls zal krijgen.
The Power of Politics
Als we daarnaast dan ook nog sturing weten te geven aan de definiëring van Horizon 2020, het programma met een omvang van 80 miljard voor Research, Development en Innovatie van de EU dat momenteel in ontwikkeling is en dat in de zin van dat er ook aandacht komt voor onderzoek naar ‘wat de burger zou bewegen om in actie te komen’. Anders gezegd, als Nederland ervoor te zorgen dat de juiste mix van sociaal economisch- en technisch onderzoek onderdeel wordt van de Roadmap Energy Efficiënt Building. Dan gaan we het toch nog beleven dat we ook wat betreft het onderwerp energie efficiency weer een beetje trots kunnen worden op ons land. Dat we tussen nu en 2020 echt een forse stap zullen zetten in het opvoeren van de energie prestatie van de bebouwde omgeving. Als nu de politiek zich daar eenstemmig achter weet te scharen, wordt de titel van het FD/BZR debat ‘The Power of Politics’ toch nog werkelijkheid. Die indruk zullen helaas nu maar weinigen van dit debat hebben overgehouden.